શું સ્પીકરે રાહુલ ગાંધીનું માઈક બંધ કર્યું? જાણો લોકસભામાં સાંસદોના માઈક કોણ ચાલુ અને બંધ કરે છે? કોની પાસે કંટ્રોલ બટન હોય છે?

રાહુલ ગાંધીએ સ્પીકર ઓમ બિરલા પર માઈક બંધ કરવાનો આરોપ લગાવ્યો છે. જાણો લોકસભામાં સાંસદોના માઈક કોણ ચાલુ અને બંધ કરે છે? કોનું નિયંત્રણ છે…

લોકસભામાં વિપક્ષના નેતા રાહુલ ગાંધી વારંવાર તેમનું માઈક બંધ કરવાનો આરોપ લગાવી રહ્યા છે. વિપક્ષના નેતા તરીકે પોતાના પ્રથમ ભાષણમાં પણ રાહુલ ગાંધીએ સ્પીકર પર માઈક બંધ કરવાનો આરોપ લગાવ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે જ્યારે પણ તેઓ ગૃહમાં સરકારને કોઈ પ્રશ્ન પૂછવાનો પ્રયાસ કરે છે ત્યારે તેમનું માઈક બંધ થઈ જાય છે. સ્પીકર ઓમ બિરલાએ રાહુલના આ આરોપને ફગાવી દીધો હતો.

સ્પીકરે શું જવાબ આપ્યો?

ઓમ બિરલાએ કહ્યું કે સ્પીકર માત્ર નિર્દેશ અને ચુકાદા આપે છે. જે સભ્યનું નામ લેવામાં આવે છે તેને બોલવાની તક મળે છે. માઈકને ખુરશીની દિશામાંથી નિયંત્રિત કરવામાં આવે છે, પરંતુ ખુરશી (સ્પીકર) પર બેઠેલી વ્યક્તિ પાસે માઇક્રોફોનને ચાલુ કરવા માટે કોઈ બટન અથવા રિમોટ નથી. આ પહેલીવાર નથી જ્યારે રાહુલ ગાંધીએ માઈક બંધ કરવાનો આરોપ લગાવ્યો હોય. ગયા અઠવાડિયે પણ તેણે આ મુદ્દો ઉઠાવ્યો હતો અને દાવો કર્યો હતો કે તે NEETના મુદ્દે સરકારને પ્રશ્નો પૂછવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો હતો, ત્યારે પણ તેમનું માઈક બંધ કરવામાં આવ્યું હતું.

તો લોકસભામાં કોણ માઈક ચાલુ અને બંધ કરે છે? આમાં સ્પીકરનો રોલ શું છે? તે સમજીએ…

કંટ્રોલ બટન કોની પાસે છે?

ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસે તેના અહેવાલમાં લોકસભા સચિવાલયના 2014ના મેન્યુઅલને ટાંકીને કહ્યું કે ગૃહમાં બેઠેલા દરેક સભ્યને તેમના ડેસ્ક પર માઈક્રોફોન અને સ્વિચનો સેટ આપવામાં આવે છે. આ સિસ્ટમ તેમના સીટ નંબર અથવા ડિવિઝન સાથે જોડાયેલ હોય છે. સ્વીચ બોર્ડમાં વિવિધ રંગોની સ્વીચો હોય છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ સાંસદ બોલવાની વિનંતી કરવા માંગે છે, તો ગ્રે કલરની સ્વીચ દબાવવી પડશે. સંબંધિત સભ્ય સ્પીકરને વિનંતી કરવા માટે હાથ ઊંચો કરીને ગ્રે બટન દબાવી શકે છે. જો સ્પીકર તે સભ્યને બોલવા દે છે, તો તેનું માઈક કંટ્રોલ રૂમમાંથી એક્ટિવેટ થઈ જાય છે.

લોકસભા સ્પીકરની પાસે સીધો કંટ્રોલ નથી

મેન્યુઅલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે જ્યારે કંટ્રોલ રૂમમાંથી માઈક એક્ટિવેટ થાય છે ત્યારે સંબંધિત મેમ્બરના માઈક્રોફોનમાં લાલ લાઈટ ચમકવા લાગે છે. મતલબ કે સ્પીકર પાસે સીધા માઈક ચાલુ કે બંધ કરવાની સુવિધા નથી, પરંતુ કંટ્રોલ રૂમ તેની સૂચના પર બધું સંભાળે છે.

આ પણ વાંચો: લાંબા સમયથી આપેલી ઉધાર પાછો નથી મળી રહ્યો? તો આજથી જ અજમાવો આ ઉપાયો, તમને જલ્દી જ પેન્ડિંગ પૈસા મળી જશે

શું આ વિશેષાધિકારનો ભંગ છે?

શું સભ્યનું માઈક બંધ કરવું એ ‘વિશેષાધિકારના ભંગ’ના દાયરામાં આવશે? જુલાઈ 2023માં જ્યારે કોંગ્રેસના નેતા મલ્લિકાર્જુન ખડગે ગૃહમાં બોલી રહ્યા હતા ત્યારે તેમણે આરોપ લગાવ્યો હતો કે તેમનું માઈક અચાનક બંધ થઈ ગયું હતું. ખડગેએ તેને ‘તેમના વિશેષાધિકારોના ઉલ્લંઘન’નો મામલો ગણાવ્યો હતો. બંધારણના અનુચ્છેદ 105માં સંસદના સભ્યોના વિશેષાધિકારો અને તેમને ઉપલબ્ધ સુવિધાઓ અંગેની જોગવાઈઓ છે.

તેવી જ રીતે, કલમ 194માં તેમની પ્રતિરક્ષાનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. આર્ટીકલમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સંસદના સભ્યોને વિશેષાધિકાર આપવામાં આવ્યો છે જેથી ગૃહની ગરિમા જાળવી શકાય. જો કે, વિશેષાધિકાર શું છે તે વિશે ખૂબ સ્પષ્ટ નથી.

નોંધ : આ વેબસાઈટ પર આપેલી તમામ ન્યૂઝ અને વાતો રીપોર્ટર દ્વારા રિપોર્ટ કરેલા છે. અથવા તો કોઈક સોર્સ ઉપરથી માહિતી લેવામાં આવેલા છે. ન્યૂઝ તથા અન્ય વાતોની જવાબદારી જે તે લેખક તથા સોર્સની રહેશે. “divyangnewschannel.com” વેબસાઈટ કે પેજ ની કોઈપણ પ્રકારની જવાબદારી રહેશે નહી