ઉત્તરાખંડ યુસીસી બિલ: ઉત્તરાખંડ વિધાનસભાએ યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (યુસીસી) બિલ, 2024 પસાર કર્યું. આ બિલ રાજ્યના તમામ સમુદાયો (આદિવાસીઓ સિવાય)માં લગ્ન, છૂટાછેડા અને વારસા જેવી બાબતોને સંચાલિત કરતા વ્યક્તિગત કાયદાઓમાં એકરૂપતા લાવશે.
કાયદાની તમામ મહત્વની બાબતોમાં સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે મુસ્લિમ સમુદાય માટે પણ એકપત્નીત્વ ફરજિયાત કરવામાં આવ્યું છે.
લગ્ન સંપન્ન કરવા માટેની એક શરત એ હશે કે લગ્ન સમયે કોઈપણ પક્ષ (પુરુષ કે સ્ત્રી) પાસે જીવનસાથી જીવિત ન હોવો જોઈએ. હિંદુ મેરેજ એક્ટ 1955માં આ જોગવાઈ પહેલાથી જ હતી, પરંતુ મુસ્લિમ પર્સનલ લો(Muslim Personal Law) અત્યાર સુધી પુરૂષોને ચાર પત્નીઓ રાખવાની છૂટ આપે છે.
ચાલો અમે તમને જણાવીએ કે ઉત્તરાખંડમાં બનેલા યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (યુસીસી) કાયદાને કારણે મુસ્લિમ સમુદાય માટે શું બદલાવ આવશે
-
બહુપત્નીત્વ પર પ્રતિબંધ
હાલમાં, મુસ્લિમ પર્સનલ લો બોર્ડ (Muslim Personal Law Board)ચાર નિકાહને મંજૂરી આપે છે, જે બહુપત્નીત્વના દાયરામાં આવે છે. અન્ય ધર્મોમાં બહુપત્નીત્વ પર પ્રતિબંધ છે. ઉત્તરાખંડનો યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ તમામ ધર્મો માટે લગ્ન પર પ્રતિબંધ મૂકે છે. કાયદો સ્પષ્ટપણે જણાવે છે કે કોઈ પણ વ્યક્તિ, પછી તે પુરુષ હોય કે સ્ત્રી, જ્યાં સુધી તેનો સાથી જીવિત ન હોય અથવા તેના છૂટાછેડા ન થયા હોય ત્યાં સુધી ફરીથી લગ્ન કરી શકતા નથી
-
હલાલા અને ઇદ્દત પર પ્રતિબંધ
ઉત્તરાખંડના સમાન સિવિલ કોડ કાયદામાં, મુસ્લિમોમાં ઇદ્દત અને નિકાહ હલાલા જેવી પ્રથાઓને પણ ગુનાના દાયરામાં રાખવામાં આવી છે. આ કાયદાની કલમ 30 માં છૂટાછેડા પછી મહિલાઓના પુનર્લગ્ન સાથે સંબંધિત જોગવાઈઓ છે. જેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મહિલાઓ કોઈપણ શરત વગર પોતાના લગ્નના અધિકારનો ઉપયોગ કરી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, તેઓએ ફરીથી લગ્ન કરતા પહેલા ત્રીજી વ્યક્તિ સાથે લગ્ન કરવા પડશે નહીં. જેને હલાલા કહેવામાં આવે છે.
આવું કરનાર સામે કાયદાની કલમ 32માં કાર્યવાહી કરવાની જોગવાઈ છે. જેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 3 વર્ષની જેલ અને એક લાખ સુધીનો દંડ થઈ શકે છે.
-
લગ્નની ઉંમર
મુસ્લિમો માટે પ્રથમ વસ્તુ જે બદલાશે તે લગ્નની ઉંમર છે. ઉત્તરાખંડના યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ એક્ટ હેઠળ મુસ્લિમ છોકરીઓની લગ્નની ઉંમર 18 અને છોકરાઓની 21 વર્ષ નક્કી કરવામાં આવી છે. હિન્દુ મેરેજ એક્ટ 1955 અને સ્પેશિયલ મેરેજ એક્ટ 1954માં પણ આ જ ઉંમરનો ઉલ્લેખ છે. મુસ્લિમ છોકરીઓના લગ્નની ઉંમરને લઈને ઘણા સમયથી ચર્ચા ચાલી રહી હતી અને મામલો કોર્ટ સુધી પહોંચ્યો હતો. હાલમાં, શરિયતમાં, મુસ્લિમ છોકરીઓને 13 વર્ષની ઉંમરે લગ્ન માટે લાયક ગણવામાં આવે છે. કાયદા દ્વારા આ ઉંમર નાની ગણવામાં આવે છે.
POCSO એક્ટ (P0CSO એક્ટ) હેઠળ, સગીર સાથે શારીરિક સંબંધ ગુનાના દાયરામાં આવે છે. આ ઉપરાંત બાળ લગ્ન અધિનિયમમાં પણ સગીર સાથે લગ્ન પર પ્રતિબંધ છે. આવી સ્થિતિમાં મુસ્લિમોમાં 13 વર્ષની ઉંમરમાં લગ્નની મંજૂરી આપવી એ કાયદાની સામે પડકાર સમાન છે.
આ પણ વાંચો:UCC: ક્યાં બે મુસ્લિમ નેતા હતા જે UCC ના વિરોધમાં અડગ હતા? આંબેડકરે કેવી રીતે સમજાવ્યું
આ કેસ CJI સમક્ષ પણ છે.
ડિસેમ્બર 2022માં રાષ્ટ્રીય મહિલા આયોગે 13 વર્ષની ઉંમરમાં મુસ્લિમ મહિલાઓના લગ્નની પરવાનગીને સુપ્રીમ કોર્ટમાં પડકારી હતી. આ અરજી હાલમાં ચીફ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડની બેંચ સમક્ષ પેન્ડિંગ છે.
-
મિલકતનું વિભાજન
શરીયત અનુસાર, મુસ્લિમ વ્યક્તિ તેની સંપત્તિનો એક તૃતીયાંશ ભાગ કોઈપણને આપી શકે છે, જ્યારે બાકીનો ભાગ તેના પરિવારના સભ્યોને જાય છે. જો વ્યક્તિએ તેના મૃત્યુ પહેલા કોઈ વસિયત લખી ન હોય, તો મિલકત કુરાન અને હદીસમાં દર્શાવેલ પદ્ધતિઓ અનુસાર વહેંચવામાં આવે છે. આ હોવા છતાં, એક તૃતીયાંશ ભાગ બીજાને આપવો જરૂરી છે. ઉત્તરાખંડના યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ એક્ટમાં એવી જોગવાઈ છે કે જો કોઈ મુસ્લિમ વ્યક્તિએ તેના મૃત્યુ પછી વસિયત છોડી નથી, તો તે જરૂરી નથી કે તેની મિલકતનો કોઈ ભાગ કોઈ ત્રીજી વ્યક્તિને આપવામાં આવે.
નોંધ : આ વેબસાઈટ પર આપેલી તમામ ન્યૂઝ અને વાતો રીપોર્ટર દ્વારા રિપોર્ટ કરેલા છે. અથવા તો કોઈક સોર્સ ઉપરથી માહિતી લેવામાં આવેલા છે. ન્યૂઝ તથા અન્ય વાતોની જવાબદારી જે તે લેખક તથા સોર્સની રહેશે. “divyangnewschannel.com” વેબસાઈટ કે પેજ ની કોઈપણ પ્રકારની જવાબદારી રહેશે નહી