ZENSI PATEL 
સરકારે GSTમાં મોટો ફેરફાર કર્યો છે અને તેના હેઠળના ટેક્સ સ્લેબને બે શ્રેણીઓમાં ઘટાડી દીધા છે. હવે ફક્ત 5% અને 18% શ્રેણીઓ જ રહેશે, જ્યારે 12% અને 28% GST સ્લેબ નાબૂદ કરવામાં આવ્યા છે. આ સાથે, GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં મોટો નિર્ણય લેતા, હવે વીમા પ્રીમિયમ પર GST શૂન્ય કરવામાં આવ્યો છે, જે અત્યાર સુધી 18% હતો. આ અંગે લાંબા સમયથી માંગ કરવામાં આવી રહી હતી, જેને સરકારે સ્વીકારી લીધી છે. સરકારના આ નિર્ણયથી પોલિસી ધારક કેવી રીતે અને કેટલી બચત કરશે, ચાલો સમજીએ સંપૂર્ણ ગણતરી…
પહેલા 18% GST, હવે સીધો નાબૂદ
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણની અધ્યક્ષતામાં બુધવારે યોજાયેલી GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં આગામી પેઢીના GST સુધારા અંગે જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. આ અંગે માહિતી આપતાં તેમણે કહ્યું કે સરકારે વીમા પ્રીમિયમની ચુકવણી અંગે એક મોટું પગલું ભર્યું છે અને વ્યક્તિગત જીવન અને આરોગ્ય વીમા પ્રીમિયમ પર 18% GST સીધા ‘0’ ટકા શ્રેણીમાં મૂકવામાં આવ્યો છે. આનો અર્થ એ છે કે ફેરફાર લાગુ થયાની તારીખથી એટલે કે 22 સપ્ટેમ્બર 2025 થી, પોલિસી ધારકને કોઈપણ પ્રકારનો કર ચૂકવવો પડશે નહીં. 1 જુલાઈ 2017 ના રોજ દેશમાં GST લાગુ થયા પછી પહેલી વાર વીમા પર આ ઘટાડો કરવામાં આવ્યો છે. આ ફેરફાર તમામ વ્યક્તિગત ULIP યોજનાઓ, ફેમિલી ફ્લોટર યોજનાઓ, વરિષ્ઠ નાગરિકો યોજનાઓ અને ટર્મ યોજનાઓ પર લાગુ થશે.
પોલિસી ધારક કેવી રીતે બચત કરશે?
સરકાર દ્વારા વીમા પ્રીમિયમ પર GST નાબૂદ કરવાથી પોલિસી ધારકોને થનારા લાભની ગણતરી ખૂબ જ સરળ છે. વાસ્તવમાં, જો કોઈ વ્યક્તિનો બેઝ GST પ્રીમિયમ દર મહિને 20,000 રૂપિયા હતો, તો અત્યાર સુધી તેને 18 ટકાના દરે 3600 રૂપિયાનો ટેક્સ ચૂકવવો પડતો હતો. એટલે કે, આ ઉમેરીને, 23600 રૂપિયા ચૂકવવા પડતા હતા. હવે, GST શૂન્ય થવાથી, ટેક્સનો આ વધારાનો ખર્ચ બચશે અને ફક્ત બેઝ પ્રીમિયમ ચૂકવવું પડશે. તેવી જ રીતે, જો કોઈનું પ્રીમિયમ 10,000 રૂપિયા છે, તો તે સીધા 1800 રૂપિયા બચાવશે. કરમુક્ત થવાને કારણે, હવે લોકો માટે વીમા ખરીદવું વધુ સસ્તું બનશે.
ઘણા સમયથી વીમા પર પ્રીમિયમ પરનો ટેક્સ નાબૂદ કરવાની માંગ કરવામાં આવી રહી હતી. આ પર શૂન્ય GST ની જાહેરાત કરતા નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે ગયા વર્ષે આ અંગે ઘણા પ્રશ્નો ઉભા થયા હતા. આવી સ્થિતિમાં, ઊંડાણપૂર્વક વિચાર-વિમર્શ પછી, અમે વીમા પ્રીમિયમ પરનો ટેક્સ નાબૂદ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે અને બધા સભ્યો આ અંગે સંમત થયા છે. આ સાથે, તેમણે કહ્યું કે અમે ખાતરી કરીશું કે કંપનીઓ આ નિર્ણયનો સંપૂર્ણ લાભ પોલિસી લેનાર વ્યક્તિને આપે.
નીતિન ગડકરીએ પણ માંગ કરી હતી
નોંધનીય છે કે ગયા વર્ષે કેન્દ્રીય પરિવહન મંત્રી નીતિન ગડકરીએ વીમા પર પ્રીમિયમ નાબૂદ કરવા અંગે નાણામંત્રીને પત્ર લખ્યો હતો, જે હેડલાઇન્સમાં હતો. 28 જુલાઈ 2024 ના રોજ લખાયેલા આ પત્રમાં, તેમણે નાણામંત્રીને જીવન અને આરોગ્ય વીમા પ્રીમિયમ પર 18 ટકા GST દૂર કરવા કહ્યું હતું, તેને ‘જીવનની અનિશ્ચિતતાઓ પર કર લાદવા જેવું’ ગણાવ્યું હતું. આ ઉપરાંત, કન્ફેડરેશન ઓફ જનરલ ઇન્સ્યુરન્સ એજન્ટ્સ એસોસિએશન ઓફ ઇન્ડિયાએ પણ સરકારને GST ઘટાડવાની અપીલ કરી હતી.
વીમા કંપનીઓએ તેને ઐતિહાસિક પગલું ગણાવ્યું
સરકારના આ નિર્ણયને વીમા ક્ષેત્રની અગ્રણી કંપનીઓ દ્વારા ઐતિહાસિક પગલું ગણાવવામાં આવ્યું છે. બજાજ આલિયાન્ઝ જનરલ ઇન્સ્યુરન્સના MD-CEO ડૉ. તપન સિંઘલે જણાવ્યું હતું કે આ નિર્ણય આરોગ્ય સંભાળ સુરક્ષાને વધુ સસ્તું બનાવશે, તે પણ એવા સમયે જ્યારે તબીબી ખર્ચ આસમાને પહોંચી રહ્યો છે. આ દેશની આરોગ્ય સુરક્ષાને મજબૂત બનાવશે. બીમા-પે ફિનસ્યોરના સીઈઓ હનુત મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે આ પગલું પહેલી વાર પોલિસી ખરીદનારાઓને પ્રોત્સાહિત કરી શકે છે, પ્રીમિયમ ફાઇનાન્સિંગ અપનાવવાનો અવકાશ વધારી શકે છે અને ગ્રાહકોને ઉચ્ચ કવરેજ પસંદ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરી શકે છે.
GST શૂન્ય છે, તો પછી ITC નું શું થશે?
અહીં એ સમજવું પણ મહત્વપૂર્ણ છે કે જો સરકારે વીમા પ્રીમિયમ પર જીએસટી શૂન્ય કરી દીધો છે, તો વીમા કંપનીઓના આઇટીસી એટલે કે ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટનું શું થશે? શું બધી કંપનીઓ ગ્રાહકો પર તેની અસરનો બોજ નાખી શકે છે? વાસ્તવમાં, વીમા કંપનીઓ ગ્રાહકો પાસેથી જીએસટી વસૂલ કરે છે, અને માર્કેટિંગ, ઓફિસ ભાડા અને અન્ય વસ્તુઓ પર પણ જીએસટી ચૂકવે છે અને પ્રીમિયમ પર ટેક્સમાંથી મળેલી રકમ સાથે સમાયોજિત કર્યા પછી આ ખર્ચ સરકારને આપે છે.
ઉદાહરણ તરીકે, ધારો કે વીમા કંપનીને 200 રૂપિયાના પ્રીમિયમ પર 36 રૂપિયા જીએસટી મળે છે. તે જ સમયે, કંપની ઓફિસ સ્પેસ પર 80 રૂપિયા, એજન્ટ કમિશન તરીકે 60 રૂપિયા ખર્ચ કરે છે. કંપનીઓ આ ખર્ચ પર 18 ટકા જીએસટી પણ ચૂકવે છે, જે 25.20 રૂપિયા છે. હાલમાં, કંપની ગ્રાહકો પાસેથી મળેલા 26 રૂપિયાના GST ને સમાયોજિત કર્યા પછી બાકીના 10.80 રૂપિયા સરકારને ચૂકવે છે. હવે GST નાબૂદ થઈ ગયો છે, તેથી તેમને આ માટે ITC મળશે નહીં, કારણ કે કંપનીઓ 36 રૂપિયા કમાઈ શકશે નહીં. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે તેમનો ઇનપુટ ખર્ચ વધશે, ત્યારે તેમને તેમના ખર્ચ પર ટેક્સનો બોજ પોતે જ ઉઠાવવો પડશે, તેથી સંભવ છે કે તેઓ આ વધારાનો ખર્ચ ગ્રાહકોના બેઝ પ્રીમિયમમાં ઉમેરી શકે છે.
નોંધ : આ વેબસાઈટ પર આપેલી તમામ ન્યૂઝ અને વાતો રીપોર્ટર દ્વારા રિપોર્ટ કરેલા છે. અથવા તો કોઈક સોર્સ ઉપરથી માહિતી લેવામાં આવેલા છે. ન્યૂઝ તથા અન્ય વાતોની જવાબદારી જે તે લેખક તથા સોર્સની રહેશે. “divyangnewschannel.com” વેબસાઈટ કે પેજ ની કોઈપણ પ્રકારની જવાબદારી રહેશે નહી
