તાજમહેલ(Taj Mahal) કોની જમીન પર બાંધવામાં આવ્યો હતો?

શું શાહજહાંએ તાજમહેલ(Taj Mahal)ની જમીન ખરીદ્યો હતો કે કબજે કર્યો હતો?

ઉત્તર પ્રદેશના આગ્રા શહેરમાં બનેલો તાજમહેલ(Taj Mahal) વિશ્વ ધરોહર સમા સમાધિ છે. તે મુઘલ બાદશાહ શાહજહાં દ્વારા 17મી સદીમાં તેની પત્ની મુમતાઝ મહેલની યાદમાં બનાવવામાં આવ્યું હતું. તાજમહેલને 1983માં યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ્સની યાદીમાં સામેલ કરવામાં આવ્યું હતું. તાજમહેલ(Taj Mahal)ને બનાવવામાં લગભગ 22 વર્ષ લાગ્યા હતા. તેની સુંદરતાના કારણે દુનિયાભરના પ્રવાસીઓ તેની તરફ આકર્ષિત થાય છે. જો કે, સમયાંતરે, તેની જમીનના માલિકી હકો અંગે વિવાદો ઉભા થાય છે. કેટલાક તથ્યો- એવું કહેવાય છે કે આ જમીન આમેરના સમુદાયની હતી, જેને શાહજહાંએ ખરીદી હતી. તે જ સમયે, જયપુર શાહી પરિવારનો દાવો છે કે તાજમહેલ(Taj Mahal) ની જમીન તેમના પૂર્વજોની છે, જેને મુઘલ બાદશાહે બળજબરીથી કબજે કરી હતી.

ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ અનુસાર, તાજમહેલ(Taj Mahal)ની જમીન રાજસ્થાનના આમેરના કચ્છવાહોની મિલકત હતી. શાહજહાંએ તેને તાજમહેલ બનાવવા માટે કચ્છવાસીઓ પાસેથી ખરીદ્યો હતો. બદલામાં, મુઘલ બાદશાહે કચ્છવાસીઓને ચાર હવેલીઓ આપી. જો કે, વળતર તરીકે આપવામાં આવેલી હવેલીઓ વિશે વધુ માહિતી ઉપલબ્ધ નથી. તેમ છતાં, દરબારી ઈતિહાસકાર હામિદ લાહૌરીએ બાદશાહનામા અને ફરમાન જેવી તેમની કૃતિઓમાં તાજમહેલ માટે કચ્છવાસીઓ પાસેથી જમીન ખરીદવાનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. તમને જણાવી દઈએ કે તાજમહેલ(Taj Mahal) લગભગ 60 વીઘા વિસ્તારમાં ફેલાયેલો છે. તેનું નિર્માણ કાર્ય 22 વર્ષના કામ પછી 1648માં પૂર્ણ થયું હતું.

બીજેપી સાંસદ સુબ્રમણ્યમ સ્વામીએ 2017માં કહ્યું હતું કે તેમના કબજામાં રહેલા દસ્તાવેજો અનુસાર મુઘલ બાદશાહ શાહજહાંએ જયપુરના રાજાઓની જમીન હડપ કરી હતી અને તેના પર તાજમહેલ બનાવ્યો હતો. તેણે કહ્યું હતું કે શાહજહાંએ જયપુરના રાજાઓ અને બાદશાહોને તે જમીન વેચવા માટે મજબૂર કર્યા હતા જેના પર તાજમહેલ ઉભો છે. એટલું જ નહીં વળતર તરીકે તેને કેટલાક ગામો આપવામાં આવ્યા હતા, જેની કિંમત તાજમહેલની જમીન કરતાં ઘણી ઓછી હતી. તેણે એવો પણ દાવો કર્યો હતો કે દસ્તાવેજો મુજબ મિલકત પર મંદિર હતું. જો કે, મંદિરને તોડીને તાજમહેલ બનાવવામાં આવ્યો હોવાના કોઈ પુરાવા નથી.

આ પણ વાંચો : રામ લલ્લા(RAM LALLA)ની સફેદ આરસની મૂર્તિ જે મુખ્ય મંદિરમાં જઈ શકી ન હતી

જયપુરના રાજવી પરિવારે જમીન પર દાવો કર્યો હતો

રાજસમંદના બીજેપી સાંસદ અને જયપુર શાહી પરિવારની સભ્ય દિયા કુમારીએ 2022માં દાવો કર્યો હતો કે આગ્રાનો તાજમહેલ જયપુર રાજવી પરિવારની જમીન પર બનેલો છે. તેણે આરોપ લગાવ્યો છે કે મુગલ બાદશાહ શાહજહાંએ જયપુર શાહી પરિવારની જમીન પર બળજબરીથી કબજો કર્યો હતો. તેણીએ કહ્યું કે જો કોર્ટ આદેશ કરશે તો તે દસ્તાવેજો પણ આપશે. જમીનની માલિકી સંબંધિત તમામ દસ્તાવેજો રાજવી પરિવારના પોથીખાનામાં હાજર છે. તેમણે કહ્યું કે સત્યને ઉજાગર કરવા માટે તાજમહેલના બંધ ઓરડાઓ ખોલવા જોઈએ. જોકે, તેમણે એમ પણ કહ્યું કે તાજમહેલને તોડી પાડવાનો તેમનો કોઈ ઈરાદો નથી ફક્ત સાચું શું છે તે જાણવાની લડાઈ છે .

ઈમારતનું પહેલું નામ તાજમહેલ(Taj Mahal) નહોતું

જ્યારે મુમતાઝને કબરમાં દફનાવવામાં આવી ત્યારે મુગલ બાદશાહ શાહજહાંએ સફેદ આરસપહાણથી બનેલી આ સુંદર ઈમારતનું નામ ‘રૌઝા-એ-મુનવરા’ રાખ્યું. જોકે, થોડા સમય પછી તેનું નામ બદલીને તાજમહેલ કરી દેવામાં આવ્યું. તે સમયે તેને બનાવવામાં 3.2 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થયો હતો. તેમાં 28 વિવિધ પ્રકારના પથ્થરોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. તાજમહેલ બનાવવા માટે 20,000 થી વધુ મજૂરોએ દિવસ-રાત કામ કર્યું હતું. શાહજહાંએ 40 હજાર તોલા સોનાથી બનેલો 30 ફૂટથી વધુ લાંબો કલશ તેની ટોચ પર મૂક્યો હતો. આ કલશ 1800 સદી સુધી સોનાનો હતો, પરંતુ હવે તે કાંસાનો બનેલો છે.