વિદેશી ધરતી પર ભારતીય સેના (Indian Army) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલ સૌથી ખતરનાક ઓપરેશન, જેણે સમગ્ર વિશ્વમાં તેની ક્ષમતા અને શક્તિ સાબિત કરી, તે હતું “ઓપરેશન કેક્ટસ”… આ ઓપરેશન 1988માં માલદીવમાં થયું હતું અને તેને વ્યૂહાત્મક ક્ષમતા અને તૈયારી તરીકે ઓળખવામાં આવી હતી. ભારતીય સેનાના આ ઓપરેશનની સફળતાથી ભારતીય સેનાની આંતરરાષ્ટ્રીય છબી મજબૂત થઈ અને સમગ્ર વિશ્વ પર તેની અસર પડી.
ભારતે માલદીવને આઝાદ કરાવ્યું હતું
3 નવેમ્બર 1988 ના રોજ, શ્રીલંકાના આતંકવાદી સંગઠન પીપલ્સ લિબરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન ઓફ તમિલ ઈલમ (PLOTE) ના સશસ્ત્ર આતંકવાદીઓએ માલદીવની રાજધાની માલે પર હુમલો કર્યો. તેઓએ સરકારી ઇમારતો, એરપોર્ટ, બંદરો અને ટેલિવિઝન સ્ટેશનો કબજે કર્યા. જે બાદ તત્કાલિન રાષ્ટ્રપતિ મૌમૂન અબ્દુલ ગયૂમે ભારત પાસેથી મદદની અપીલ કરી હતી.
દિલ્હીથી લગભગ 3 હજાર કિલોમીટર દૂર આવેલા દેશમાંથી કોલ આવ્યો હતો અને તે કોલ દેશની રાજધાનીનો હતો અને ભારત પાસેથી મદદ માંગવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો. કહેવામાં આવ્યું કે રાષ્ટ્રપતિ સામે બળવો થયો છે, તેમને બચાવો. તે દિવસે વડાપ્રધાન રાજીવ ગાંધી કોલકાતામાં હતા. સમાચાર મળતાં તે દિલ્હી પહોંચી ગયા. ભારત સરકારે મદદ માટે સેના મોકલવાનું નક્કી કર્યું અને ‘ઓપરેશન કેક્ટસ…’ શરૂ થયું.
આગ્રા કેન્ટમાંથી ભારતીય સેના (Indian Army) ની પેરાશૂટ બ્રિગેડના 300 જવાનોને મોકલવામાં આવ્યા હતા. વાયુસેનાના મિરાજ વિમાનો તે દેશની રાજધાનીની ઉપર પ્રદક્ષિણા કરી રહ્યા હતા. ભારતીય નૌકાદળના INS ગોદાવરી, બેતવાને પણ હિંદ મહાસાગરમાં ઉતારવામાં આવ્યા હતા અને તે દેશનો પાડોશી દેશ સાથેનો સંપર્ક સંપૂર્ણપણે કપાઈ ગયો હતો. થોડી જ વારમાં, ભારતીય સૈનિકો બળવાખોર આતંકવાદીઓને મારી નાખે છે અને આતંકવાદીઓ દ્વારા કબજે કરવામાં આવેલી તમામ સરકારી ઇમારતો કબજે કરે છે. ભારતીય સેના (Indian Army) તે દેશના રાષ્ટ્રપતિની ખુરશી અને જીવ બંને બચાવે છે. આ રીતે ઓપરેશન કેક્ટસ સમાપ્ત થાય છે. પરંતુ આ પછી પણ, રાજકીય સ્થિરતા જાળવવા માટે, આગામી એક વર્ષ માટે 100 ભારતીય સૈનિકો ત્યાં તૈનાત છે.
ભારતીય સેના (Indian Army)એ પહેલા એરપોર્ટ કબજે કર્યું Indian Army
ભારતીય સેના (Indian Army) એ સૌપ્રથમ માલેના એરપોર્ટ પર કબજો કર્યો અને રાષ્ટ્રપતિ ગયૂમને સુરક્ષિત કર્યા, ત્યારબાદ ભારતીય નૌકાદળના યુદ્ધ જહાજો ગોદાવરી અને બેતવાએ માલે અને શ્રીલંકા વચ્ચેની આતંકવાદીઓની સપ્લાય લાઇન કાપી નાખી. થોડા જ કલાકોમાં ભારતીય સેનાએ માલેમાંથી આતંકવાદીઓને બહાર કાઢવાનું શરૂ કર્યું. ઓપરેશન કેક્ટસની ગણતરી વિશ્વના સૌથી સફળ કમાન્ડો ઓપરેશન્સમાં થાય છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્ર, અમેરિકા અને બ્રિટન સહિત ઘણા દેશોએ ભારતની કાર્યવાહીની પ્રશંસા કરી છે. આ ઓપરેશને ભારતીય સેનાની ઝડપી પ્રતિક્રિયા અને કાર્યક્ષમતા સાબિત કરી. આ ઓપરેશન ભારતીય સેના (Indian Army) નું પ્રથમ વિદેશી લશ્કરી ઓપરેશન હતું.
માલદીવ ભારતીય પ્રવાસીઓની પ્રથમ પસંદગી છે
માલદીવ નામનો અર્થ થાય છે ટાપુઓની માળા. મતલબ તે દેશ જે ઘણા ટાપુઓનો સમૂહ છે. જો આપણે નકશા પર નજર કરીએ, તો આપણે ભારત અને શ્રીલંકાના દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં હિંદ મહાસાગરમાં કેટલાક નાના ટાપુઓ જોઈ શકીએ છીએ. આ માલદીવ છે. હિંદ મહાસાગરમાં આવેલો આ નાનકડો દેશ 1200 ટાપુઓની સાંકળ છે. આ 1200 ટાપુઓમાંથી માત્ર 200 જ રહેવા યોગ્ય છે. માલદીવની કુલ વસ્તી 5 લાખ 22 હજાર છે. અહીં રહેતા 98 ટકા લોકો મુસ્લિમ છે. માલદીવની અડધાથી વધુ વસ્તી રાજધાની માલેમાં રહે છે.
આ પણ વાંચો: શું વાસણોમાં રહેલા ડિટર્જન્ટથી કેન્સર (Cancer) થઈ શકે છે? જો તમે પણ રસોડામાં આ ભૂલો કરો છો તો તમને કેન્સર થઈ શકે છે.
ભારત અને શ્રીલંકા પાડોશી દેશો છે, પરંતુ માલદીવની ધરતી કોઈને સ્પર્શતી નથી. તમે નકશામાં જોયું છે તેમ, માલદીવ ચારે બાજુથી સમુદ્રથી ઘેરાયેલું છે. માલદીવ ભારતીય પ્રવાસીઓના મનપસંદ સ્થળોમાંનું એક છે અને ભારત સાથે તેના ઘણા જૂના સાંસ્કૃતિક સંબંધો છે. ભારત અને શ્રીલંકાની જેમ માલદીવ પણ બ્રિટનની વસાહત હતું. માલદીવને 1965માં આઝાદી મળી હતી. 3 વર્ષ પછી, જનમત લેવામાં આવ્યો અને સુલતાન શાસનનો અંત આવ્યો અને રાષ્ટ્રપતિ પદની રચના કરવામાં આવી. ઇબ્રાહિમ નાસિર પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ બન્યા અને તે આગામી 10 વર્ષ સુધી આ પદ પર રહ્યા.
1978માં, મૌમૂન અબ્દુલ ગયૂમ નાસરના સ્થાને માલદીવના રાષ્ટ્રપતિ બન્યા અને તેઓ 1978 થી 2008 સુધી માલદીવના રાષ્ટ્રપતિની ખુરશી પર રહ્યા. ગયૂમના 30 વર્ષના કાર્યકાળ દરમિયાન ભારત અને માલદીવ વચ્ચેના સંબંધો ઘણા સારા રહ્યા. ઓપરેશન કેક્ટસની વાર્તા જે અમે તમને વાર્તાની શરૂઆતમાં કહી હતી તે માત્ર અબ્દુલ ગયૂમના કાર્યકાળની છે. ભારતે તેના સૈનિકો મોકલીને અબ્દુલ ગયૂમને બચાવ્યો હતો. તેથી જ્યાં સુધી ગયૂમ જીવ્યા ત્યાં સુધી માલદીવમાં ભારતનો સારો પ્રભાવ હતો.
નોંધ : આ વેબસાઈટ પર આપેલી તમામ ન્યૂઝ અને વાતો રીપોર્ટર દ્વારા રિપોર્ટ કરેલા છે. અથવા તો કોઈક સોર્સ ઉપરથી માહિતી લેવામાં આવેલા છે. ન્યૂઝ તથા અન્ય વાતોની જવાબદારી જે તે લેખક તથા સોર્સની રહેશે. “divyangnewschannel.com” વેબસાઈટ કે પેજ ની કોઈપણ પ્રકારની જવાબદારી રહેશે નહી