આઝાદી સમયે સાંસદો અને મંત્રીઓનો પગાર કેટલો હતો, જાણીને નવાઈ લાગશે, અત્યાર સુધીમાં 250 ગણો વધારો થયો છે.

શું તમે જાણો છો કે આઝાદી પછી સાંસદો અને મંત્રીઓનો પગાર કેટલો હતો? અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે જ્યારે દેશ આઝાદ થયો ત્યારે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓનો લઘુત્તમ પગાર 55 રૂપિયા હતો જ્યારે સૌથી વરિષ્ઠ અધિકારીઓનો પગાર દર મહિને 2000 રૂપિયાની આસપાસ હતો. જ્યારે સાતમા પગાર પંચનો રિપોર્ટ આવ્યો ત્યારે સૌથી વરિષ્ઠ કેન્દ્રીય અધિકારીઓનો પગાર વધીને રૂ. 90,000 અને લઘુત્તમ પગાર રૂ. 7,000 થયો હતો.

સાંસદોના પગારની જોગવાઈ ધ સેલેરી, એલાઉન્સ અને પેન્શન ઓફ મેમ્બર ઓફ પાર્લામેન્ટ એક્ટ, 1954 હેઠળ કરવામાં આવી હતી. આના દ્વારા તેઓને તેમનો પગાર મળે છે, પરંતુ સમય-સમય પર તેને વધારવાની દરખાસ્ત સંસદમાં પસાર કરવામાં આવે છે અને તેનો અમલ કરવામાં આવે છે.

હાલમાં, સંસદ સભ્ય એટલે કે સાંસદને 1,00,000 રૂપિયાનો મૂળ પગાર અને 45,000 રૂપિયાનું મતવિસ્તાર ભથ્થું મળે છે. 2018 ની શરૂઆત સુધી, સાંસદોનો મૂળ પગાર 50,000 રૂપિયા હતો. આ સિવાય સાંસદોને સુવિધાઓ પણ ઘણી મળે છે.

1947માં દેશને આઝાદી મળી હતી. તે ગરીબીનો સમય હતો. દેશ ગરીબી સહિત અનેક પડકારો સામે ઝઝૂમી રહ્યો હતો. એક આરટીઆઈ દ્વારા મળેલી માહિતી અનુસાર, આઝાદી પછીના દોઢ દાયકા સુધી સાંસદોનો પગાર 400 રૂપિયા હતો.

વર્ષ 1964માં સાંસદોનો પગાર ચોક્કસપણે વધ્યો હતો પરંતુ તે માત્ર 100 રૂપિયા હતો. પછી પગાર વધીને રૂ.500 થયો. 2006માં સાંસદોને 16,000 રૂપિયા પગાર મળવા લાગ્યો. 2009 માં, પગાર સૌથી વધુ વધ્યો અને તે સીધો વધારીને 50 હજાર રૂપિયા પ્રતિ મહિને થયો. આ પછી, વર્ષ 2018 માં તેને વધારીને દર મહિને 1 લાખ રૂપિયા કરવામાં આવી.

250 ગણો વધારો

જો આ રીતે જોવા જઈએ તો આઝાદી પછીના છેલ્લા 77 વર્ષોમાં માનનીય લોકોના પગારમાં 250 ગણો વધારો થયો છે. આ વધારો કદાચ ભારતના કોઈપણ ક્ષેત્રના પગારમાં સૌથી વધુ કહેવાય. ખાસ કરીને એ વાતને ધ્યાનમાં રાખીને કે સાંસદો અને મંત્રીઓને આવી ઘણી સુવિધાઓ આપવામાં આવે છે, જેની કિંમત ઘણી વધારે છે. જેમાં મફત મકાન, વીજળી, ફોન, મુસાફરી અને તબીબી સારવાર સહિત અનેક પ્રકારની સુવિધાઓનો સમાવેશ થાય છે. હાલમાં દેશમાં લગભગ 800 સાંસદો છે, જેઓ લોકસભા અને રાજ્યસભા બંનેમાં સામેલ છે.

સાંસદોનો વર્ષવાર પગાર વધારો

1947 રૂ. 400.

1964 રૂ. 500.

1983 રૂ. 750.

1985 રૂ. 1000.

1988 રૂ. 1500

1998 રૂ. 4000.

2001 રૂ. 12000

2006 રૂ. 16000.

2009 રૂ. 50000.

2018 રૂ. 100000.

સાંસદોને મળતા ભથ્થાં

દૈનિક ભથ્થું રૂ. 2,000 પ્રતિ દિવસ (સંસદના સત્ર દરમિયાન)

મતવિસ્તાર ભથ્થું રૂ. 70,000 (દર મહિને)

ઓફિસ ખર્ચ ભથ્થું રૂ. 60,000 (દર મહિને)

ટ્રાવેલિંગ એલાઉન્સ ફ્રી ફર્સ્ટ ક્લાસ એસી અથવા કોઈપણ એક્ઝિક્યુટિવ ક્લાસ ટ્રેન પાસ (વત્તા એક એટેન્ડન્ટ માટે ભાડું)

હવાઈ મુસાફરીના માત્ર 25 ટકા જ ચૂકવવા પડે છે

સાથે મફત વીજળી, પાણી અને ફોનની સુવિધા.

પેન્શન – દર મહિને રૂ. 25,000 (સેવાના દરેક વધારાના વર્ષ માટે રૂ. 1,500નો વધારો)

બંધારણે પગાર અને ભથ્થાનો અધિકાર આપ્યો છે

બંધારણ સાંસદોને કાયદો પસાર કરીને તેમના પગાર અને ભથ્થા નક્કી કરવાની સત્તા આપે છે. જો કે, આ હિતોના સંઘર્ષનું સર્જન કરે છે.

આ મુદ્દાને ઉકેલવા માટે, કેટલાક દેશોએ સ્વતંત્ર સત્તાધિકારી, વરિષ્ઠ નાગરિક કર્મચારીઓના પગારનું માપદંડ અને વિધાનસભા દ્વારા પસાર કરાયેલા કાયદાના અમલીકરણમાં વિલંબ જેવી પ્રક્રિયાઓનો ઉપયોગ કર્યો છે. આપણા દેશમાં, સાંસદોના પગાર અને ભથ્થાંમાં વધારાની બાબતોને જોવા માટે ઘણીવાર સંસદીય સમિતિની રચના કરવામાં આવે છે. પછી, તેની ભલામણોના આધારે, નિર્ણય લેવામાં આવે છે અને સંબંધિત દરખાસ્ત પસાર કરીને પગારમાં વધારો કરવામાં આવે છે.

ભારતમાં મકાન આપવામાં આવે છે, અન્ય દેશોમાં એવું નથી

ભારતીય સાંસદોના ભથ્થાં બ્રિટન અને અમેરિકા જેવા દેશોમાં રાષ્ટ્રીય ધારાસભ્યોના ભથ્થાં કરતાં અલગ છે. ભારતીય સાંસદોને આવાસ આપવામાં આવે છે, જ્યારે બ્રિટિશ સાંસદોને મકાન ભાડે આપવા માટે ભથ્થું આપવામાં આવે છે અને અમેરિકામાં આવું કોઈ ભથ્થું નથી. આ દેશો ઓફિસ સ્પેસ આપે છે જે ભારતીય સાંસદોને નથી મળતી.

આ પણ વાંચો:ચૂંટણી દરમિયાન જપ્ત કરાયેલા પૈસા અને દારૂનું ચૂંટણી પંચ શું કરે છે?

પગાર વધારાનો અધિકાર

બંધારણની કલમ 106 સાંસદોને કાયદો બનાવીને તેમના પગાર અને ભથ્થા નક્કી કરવાનો અધિકાર આપે છે. 2018 સુધી, સંસદ સાંસદોના પગારમાં સુધારો કરવા માટે સમયાંતરે કાયદાઓ પસાર કરતી રહી. 2018 માં, ફાઇનાન્સ એક્ટ દ્વારા, સંસદે સાંસદો માટે પગાર નક્કી કરતા કાયદામાં સુધારો કર્યો.

તેણે તેમના પગારમાં સુધારો કર્યો અને જોગવાઈ કરી કે આવકવેરા અધિનિયમ, 1961 હેઠળ પૂરા પાડવામાં આવેલ ખર્ચ ફુગાવાના સૂચકાંકના આધારે સાંસદોના પગાર, દૈનિક ભથ્થા અને પેન્શનમાં દર પાંચ વર્ષે વધારો કરવામાં આવશે.

વધુમાં, 1985 માં, સંસદે એક કાયદો ઘડ્યો હતો જેણે કેન્દ્ર સરકારને સાંસદોના અમુક ભથ્થાઓ જેમ કે મતવિસ્તાર ભથ્થું, ઓફિસ ભથ્થું અને આવાસ ભથ્થું નક્કી કરવા અને તેમાં ફેરફાર કરવાની સત્તા સોંપી હતી.

અન્ય દેશોમાં સાંસદોનો પગાર કોણ વધારે છે?

યુનાઇટેડ કિંગડમ – ભૂતપૂર્વ સાંસદો, ભૂતપૂર્વ ન્યાયાધીશો અને ઓડિટરોની સમિતિ સરેરાશ જાહેર ક્ષેત્રની કમાણી અનુસાર વાર્ષિક ધોરણે પગારમાં સુધારો કરે છે.

ઓસ્ટ્રેલિયા – સરકાર, અર્થશાસ્ત્ર, કાયદો અને જાહેર વહીવટના નિષ્ણાતોની બનેલી સમિતિ દર વર્ષે પગારમાં સુધારો કરે છે.

ન્યુઝીલેન્ડ – આનો નિર્ણય ન્યાયાધીશો, સંસદસભ્યો અને સ્વતંત્ર વૈધાનિક સંસ્થાઓના સભ્યોની બનેલી સમિતિ દ્વારા કરવામાં આવે છે.

ફ્રાન્સ – ઉચ્ચતમ ગ્રેડ પર સૌથી વધુ અને સૌથી ઓછા વેતન મેળવતા સરકારી કર્મચારીઓના સરેરાશ પગારનો ધોરણ, પગાર નક્કી કરવા માટે ઉપયોગ થાય છે.

નોંધ : આ વેબસાઈટ પર આપેલી તમામ ન્યૂઝ અને વાતો રીપોર્ટર દ્વારા રિપોર્ટ કરેલા છે. અથવા તો કોઈક સોર્સ ઉપરથી માહિતી લેવામાં આવેલા છે. ન્યૂઝ તથા અન્ય વાતોની જવાબદારી જે તે લેખક તથા સોર્સની રહેશે. “divyangnewschannel.com” વેબસાઈટ કે પેજ ની કોઈપણ પ્રકારની જવાબદારી રહેશે નહી