વૈજ્ઞાનિકોએ છોડની વર્તણૂકનું એક ખાસ રહસ્યનો ખૂલસો કર્યું છે, જે વિશ્વની ખાદ્ય સમસ્યાનો સામનો કરવામાં ખૂબ મદદરૂપ થશે. તેઓએ એવા જીન્સ અને પદાર્થોની સોંઢ કરી છે જે છોડને ગરમ અને ખારી જમીનની સ્થિતિમાં ટકી રહેવામાં મદદ કરે છે. આ સાથે હવે પાકની આવી જાતો તૈયાર કરી શકાશે જે આવા વિસ્તારોમાં પણ ઊગી શકે.
છોડ પણ તાણ સહન કરે છે, દબાણ સહન કરે છે અને પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિઓમાં પોતાને અનુકૂળ કરવાનો પ્રયાસ કરે છે. તેઓ ઊંચા તાપમાન અને ખારાશમાં પણ પડકારજનક વાતાવરણને બદલીને ટકી રહે છે. પરંતુ તેઓ આ કેવી રીતે કરે છે તે એક રહસ્ય રહ્યું. હવે વેજેનિંગેન યુનિવર્સિટીના તાજેતરના અભ્યાસમાં આ માટે જવાબદાર પદાર્થો અને જીન્સની ઓળખ કરવામાં આવી છે. આનાથી વિશ્વની ખાદ્ય સુરક્ષા સમસ્યાઓમાંથી છુટકારો મેળવવામાં ઘણી મદદ મળશે.
વૈજ્ઞાનિકોને આશા છે કે આ રીતે છોડની નવી સુધારેલી જાતો વિકસાવવાથી તે વૈશ્વિક ખાદ્ય સુરક્ષાની સમસ્યાઓનો સામનો કરવામાં ઘણી મદદરૂપ થશે. આમ કરવાથી, જળવાયુ પરિવર્તન અને દરિયાની સપાટીમાં વધારો જેવા જોખમોનો અસરકારક રીતે સામનો કરવામાં આવશે. ધ પ્લાન્ટ સેલમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે આગામી પાંચ વર્ષમાં આવા પાકનું ઉત્પાદન પણ થવા લાગશે
વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે આનાથી છોડની જાતિના વિકાસકર્તાઓને મૂળની વૃદ્ધિમાં ફેરફાર કરીને વધુ મજબૂત અને વધુ ટકાઉ જાતિ બનાવવામાં મદદ મળશે અને એવા સ્થળોએ પણ તેની ખેતી કરી શકાશે.કે જ્યાં ખેડૂતો ઊંચા તાપમાન અથવા ઊંચી ખારાશને કારણે પાક ઉગાડી શકતા નથી.
વૈજ્ઞાનિકોએ ખુલાસો કર્યો છે કે છોડ તેમના મૂળની રચનામાં ફેરફાર કરીને આવું કરે છે. વૃક્ષો અને છોડ જમીનમાંથી પાણી અને પોષક તત્વોને શોષવા માટે તેમના મૂળ પર ખૂબ આધાર રાખે છે. મૂળમાંથી નીકળતી શાખાઓ તેને દૂર સુધી પહોંચાડે છે. આ છોડને દૂરના સંસાધનો સુધી પહોંચવામાં સક્ષમ બનાવે છે અને તેને જમીનના બદલાતા ગુણધર્મો સાથે અનુકૂલન કરવામાં પણ મદદ કરે છે.
કેવી રીતે છોડ તેમની રુટ સિસ્ટમને ઉચ્ચ ખારાશવાળી જમીનમાં અનુકૂળ કરે છે. તે જાણવા માટે, સંશોધકોએ એક વિશેષ જીન, LBD16ની તપાસ કરી, જે ઓક્સિન નામના હોર્મોન વિના સક્રિય બને છે. આ હોર્મોન નજીકના મૂળના વિકાસને નિયંત્રિત કરે છે.
મીઠાના કારણે છોડ આ હોર્મોન્સમાંથી નીકળતા સંકેતોને સમજી શકતા નથી. આને કારણે, નજીકના મૂળો વધવા સક્ષમ નથી અને પરિણામે છોડનો વિકાસ અટકી જાય છે. વૈજ્ઞાનિકોએ એરાબીડોપ્સિસ થલિયાના નામના છોડના જીનને એ જોવા માટે બદલ્યું કે તે ખારી સ્થિતિમાં મૂળ પર શું અસર કરે છે.
LBD16 પાર્શ્વીય મૂળના વિકાસમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે અને ખાસ કરીને ખારી જમીનમાં મહત્વપૂર્ણ છે. આના કારણે છોડ મૂળના વિકાસમાં ફેરફાર કરે છે અને તણાવપૂર્ણ પરિસ્થિતિઓમાં પણ પાણી અને પોષણ લેવા માટે સક્ષમ બને છે. આ માટે તેઓ ઓક્સિજનની મદદ લેતા નથી પરંતુ બીજી પદ્ધતિ અપનાવે છે.
વૈજ્ઞાનિકોએ શોધી કાઢ્યું કે ZAT6 નામનો પરમાણુ છોડના ખારાશના તણાવને નિયંત્રિત કરવામાં મુખ્ય ફાળો આપે છે, જેમાં ઓક્સિનની કોઈ ભૂમિકા નથી. એક રીતે, તેઓ સ્વીચ તરીકે કામ કરે છે અને LBD16 ને સક્રિય કરે છે, જે છોડના કોષની દિવાલોમાં ફેરફાર કરે છે અને ખારાશની સ્થિતિમાં પણ છોડની વૃદ્ધિ જાળવી રાખે છે.
સંબંધિત અભ્યાસમાં, સંશોધકોએ એ પણ શોધ્યું કે કેવી રીતે અરેબિડોપ્સિસ થલિયાના ના મૂળ મર્યાદિત પાણી અને ગરમ તાપમાનમાં લાંબા સમય સુધી વધે છે. આ માટે, તેમણે વિવિધ પરિસ્થિતિઓમાં ઉગાડવામાં આવતા અરેબિડોપ્સિસ થલિયાના છોડના મૂળનો અભ્યાસ કર્યો. તેઓએ જોયું કે ઓછા પાણી સાથે ગરમ સ્થિતિમાં મૂળ થોડા લાંબા સમય સુધી વધે છે. તેમાં જીન્સ હોય છે જે HY5 પદાર્થની સ્થિરતા જાળવી રાખે છે જેના કારણે મૂળ લાંબા થાય છે. (પ્રતિકાત્મક ફોટો: વિકિમીડિયા કોમન્સ
આ પણ વાંચો:ખિસ્સામાં માત્ર ₹21000,29 કંપનીઓ સ્થાપી, આજે ₹30 લાખ કરોડનો બિઝનેસ..જાણો આ કોણ છે
આ વિશ્વની ખાદ્ય સુરક્ષા સમસ્યાઓના નિરાકરણમાં ખૂબ આગળ વધશે.છોડ તણાવ અને દબાણને પણ સહન કરે છે અને પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિઓમાં અનુકૂલન કરવાનો પ્રયાસ કરે છે. તેઓ ઊંચા તાપમાન અને ખારાશમાં પણ પડકારજનક વાતાવરણને બદલીને ટકી રહે છે. પરંતુ તેઓ આ કેવી રીતે કરે છે તે એક રહસ્ય રહ્યું. હવે વેજેનિંગેન યુનિવર્સિટીના તાજેતરના અભ્યાસમાં આ માટે જવાબદાર પદાર્થો અને જનીનોની ઓળખ કરવામાં આવી છે. આ વિશ્વની ખાદ્ય સુરક્ષા સમસ્યાઓના નિરાકરણમાં ખૂબ આગળ વધશે.છોડ તણાવ અને દબાણને પણ સહન કરે છે અને પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિઓમાં અનુકૂલન કરવાનો પ્રયાસ કરે છે. તેઓ ઊંચા તાપમાન અને ખારાશમાં પણ પડકારજનક વાતાવરણને બદલીને ટકી રહે છે. પરંતુ તેઓ આ કેવી રીતે કરે છે તે એક રહસ્ય રહ્યું. હવે વેજેનિંગેન યુનિવર્સિટીના તાજેતરના અભ્યાસમાં આ માટે જવાબદાર પદાર્થો અને જનીનોની ઓળખ કરવામાં આવી છે. આનાથી વિશ્વની ખાદ્ય સુરક્ષા સમસ્યાઓને દૂર કરવામાં ઘણી મદદ મળશે.
નોંધ : આ વેબસાઈટ પર આપેલી તમામ ન્યૂઝ અને વાતો રીપોર્ટર દ્વારા રિપોર્ટ કરેલા છે. અથવા તો કોઈક સોર્સ ઉપરથી માહિતી લેવામાં આવેલા છે. ન્યૂઝ તથા અન્ય વાતોની જવાબદારી જે તે લેખક તથા સોર્સની રહેશે. “divyangnewschannel.com” વેબસાઈટ કે પેજ ની કોઈપણ પ્રકારની જવાબદારી રહેશે નહ