India-UAE Relation: 22 જાન્યુઆરીએ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ અયોધ્યામાં રામ મંદિરમાં અભિષેક વિધિ કરી હતી. લગભગ એક મહિના પછી 14 ફેબ્રુઆરીએ પીએમ મોદી અબુધાબીના પહેલા હિન્દુ મંદિરનું ઉદ્ઘાટન પણ કર્યું . UAEના પ્રમુખ શેખ મોહમ્મદ બિન જાયદ અલ નાહ્યાને મુસ્લિમ દેશમાં બનેલા આ ભવ્ય મંદિર માટે 27 એકર જમીન લીઝ પર આપી હતી.
પીએમ મોદીએ તેમના સંબોધનમાં એ પણ જણાવ્યું કે કેવી રીતે તેમની એક વખતની વિનંતી પર UAEના રાષ્ટ્રપતિએ મંદિર માટે જગ્યા આપી. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં UAE સાથે ભારતના સંબંધો જે રીતે મજબૂત થયા છે તે મોદી સરકારની મજબૂત કૂટનીતિનું પરિણામ છે. મોદી સરકારે અન્ય દેશો સાથે સંબંધો મજબૂત કરવામાં કોઈ કસર છોડી નથી. ખાસ કરીને ઇસ્લામિક દેશોમાં ભારતની પકડ વધુને વધુ મજબૂત બની રહી છે.
India-UAE વચ્ચેના સંબંધો
વડાપ્રધાન તરીકે, નરેન્દ્ર મોદીએ ઓગસ્ટ 2015માં પ્રથમ વખત UAEની મુલાકાત લીધી હતી. 34 વર્ષ પહેલા 1981માં તત્કાલિન વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધી યુએઈ ગયા હતા. ત્યારથી તે 7 વખત યુએઈની મુલાકાત લઈ ચૂક્યો છે. મોદીના શાસન દરમિયાન, યુનાઈટેડ આરબ અમીરાત (UAE) આરબ દેશોમાં ભારતના મજબૂત અને વિશ્વસનીય ભાગીદાર તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો મજબૂત થયા છે. વેપાર એ બંને દેશો વચ્ચે મિત્રતાનો મજબૂત આધારસ્તંભ છે. મુત્સદ્દીગીરી સાથે, UAE સાથે મિત્રતાનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ આધારસ્તંભ દ્વિપક્ષીય વેપાર છે.
ભારતનો ત્રીજો સૌથી મોટો ભાગીદાર
India-UAE વચ્ચેના વેપાર સંબંધો કેટલા મજબૂત છે તેનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે અમેરિકા અને ચીન પછી UAE ભારતનું સૌથી મોટું વેપારી ભાગીદાર છે. UAE ભારતનું બીજું સૌથી મોટું નિકાસ સ્થળ પણ છે. જો આપણે આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો, નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં ભારત અને UAE (India-UAE ) વચ્ચેનો વેપાર લગભગ $85 બિલિયન સુધી પહોંચી ગયો છે. નાણાકીય વર્ષ 2012-22માં દ્વિપક્ષીય વેપાર $72.9 બિલિયન હતો. વ્યાપક આર્થિક ભાગીદારી કરાર (CEPA) એ બંને દેશો વચ્ચેના વેપાર સંબંધોને મજબૂત બનાવવામાં મોટી ભૂમિકા ભજવી હતી. વર્ષ 2027 સુધીમાં તે વધીને 100 અબજ ડોલર થવાની ધારણા છે.
શા માટે India-UAE માટે મહત્વપૂર્ણ છે
ભારત માટે UAE(India-UAE)નું પોતાનું મહત્વ છે. નિકાસ ઉપરાંત UAE રોકાણ માટે મહત્વપૂર્ણ છે. UAE ભારતમાં ચોથો સૌથી મોટો રોકાણકાર છે, હાલમાં UAEનું ભારતમાં રોકાણ 3 બિલિયન ડોલરથી વધુ છે. નાણાકીય વર્ષ 2002-21માં ભારતમાં તેનું રોકાણ $1.03 બિલિયન હતું. ભારતની ઝડપથી વિકસતી અર્થવ્યવસ્થામાં વિશ્વાસ વ્યક્ત કરતાં UAE એ તેનું રોકાણ ત્રણ ગણું વધાર્યું. જો આપણે રોકાણ પછી નિકાસની વાત કરીએ તો, UAE ભારતમાંથી નિકાસના સંદર્ભમાં બીજા સ્થાને છે. નાણાકીય વર્ષ 2022-23 દરમિયાન UAEમાંથી નિકાસ $31.3 બિલિયન પર પહોંચી ગઈ છે. ભારત કાચા તેલ માટે UAE પર નિર્ભર છે. ભારત તેની ક્રૂડ ઓઈલની જરૂરિયાતના 80 ટકા આયાત કરે છે, જેમાં યુએઈનો હિસ્સો લગભગ 10 ટકા છે. UAE નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં ભારતમાં ક્રૂડ ઓઈલની આયાત કરનાર ત્રીજો સૌથી મોટો દેશ હતો.
UAE માટે ભારત(India-UAE ) કેમ મહત્વનું છે
ભારત UAEને પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનો, મોંઘી ધાતુઓ, પથ્થરો, ઝવેરાત, ખનિજો, ખાદ્ય પદાર્થો, કપડાં, એન્જિનિયરિંગ અને મશીનરી ઉત્પાદનો મોકલે છે. UAE માટે ભારત સાથે ના સંબધ એક વિશેષ મહત્વ ધરાવે છે. તેલ પર તેની અર્થવ્યવસ્થાની નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે, UAE વિશ્વભરમાં રોકાણના નવા સ્થળો શોધી રહ્યું છે. તે તેના મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટર, ફૂડ બિઝનેસ, ગ્રીન ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, રિયલ એસ્ટેટ બિઝનેસ, ગ્રીન ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો વિસ્તાર કરવા માંગે છે. આ માટે ભારત સૌથી ભરોસાપાત્ર ભાગીદાર છે.
ભારતમાં રોકાણની સાથે તે તેની કાર્યક્ષમતાનો પણ લાભ લેવા માંગે છે. પશ્ચિમી દેશોના મોંઘા નિષ્ણાતોને બદલે તે ભારતીય વ્યાવસાયિકો અને ટેકનિકલ નિષ્ણાતોને મહત્વ આપે છે. UAEની 1 કરોડની વસ્તીમાં 35 લાખથી વધુ ભારતીયો છે, જેઓ ત્યાંની અર્થવ્યવસ્થામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. આ ભારતીયો ત્યાં દરેક ક્ષેત્રમાં કામ કરી રહ્યા છે. તેઓ ત્યાં અર્થતંત્રની કરોડરજ્જુ તરીકે કામ કરે છે.
ભારત-UAE(India-UAE ) સંબંધોને લઈને ચીનની વધતી જતી ચીડ
India-UAE વચ્ચેના મજબૂત સંબંધોથી ચીન સૌથી વધુ નારાજ છે. ચીન મુસ્લિમ દેશોને પોતાની તરફ આકર્ષવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. તેના પ્રયાસોને ભારતે ઝટકો આપ્યો છે. જે રીતે મુસ્લિમ દેશોમાં ભારતની પકડ મજબૂત થઈ રહી છે, તેમની સાથેના વ્યાપારી સંબંધો મજબૂત થઈ રહ્યા છે, રોકાણ સતત વધી રહ્યું છે, તેનાથી ચીનનો તણાવ વધ્યો છે. ભારતની વધતી અર્થવ્યવસ્થા મુસ્લિમ દેશોને પણ આકર્ષી રહી છે. ભારતમાં તેમનું રોકાણ વધી રહ્યું છે.
આ પણ વાંચો:India જીડીપી: મંદીમાં ફસાયેલા જાપાનને પાછળ છોડીને ભારત ટૂંક સમયમાં ચોથી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની શકે છે.
આવી સ્થિતિમાં ચીનની ચિંતા વધી રહી છે. જ્યાં ચીન પોતાની ઘટતી અર્થવ્યવસ્થાને સંભાળવા માટે અન્ય દેશો પાસેથી રોકાણ મેળવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. તે ઘટી રહેલી અર્થવ્યવસ્થાને પુનર્જીવિત કરવા માટે વિદેશી રોકાણની આશા રાખે છે, પરંતુ તેની આશા ને પોતાના મિત્ર એવા યુએઈ દ્વારા ઝટકો આપવામાં આવ્યો છે. UAE સરકાર જે રીતે ભારત સાથે પોતાના સંબંધો મજબૂત કરી રહી છે જે ચીનને માથે પરસેવો પાડવા માટે પૂરતો છે.
નોંધ : આ વેબસાઈટ પર આપેલી તમામ ન્યૂઝ અને વાતો રીપોર્ટર દ્વારા રિપોર્ટ કરેલા છે. અથવા તો કોઈક સોર્સ ઉપરથી માહિતી લેવામાં આવેલા છે. ન્યૂઝ તથા અન્ય વાતોની જવાબદારી જે તે લેખક તથા સોર્સની રહેશે. “divyangnewschannel.com” વેબસાઈટ કે પેજ ની કોઈપણ પ્રકારની જવાબદારી રહેશે નહી